Dịch thuật

Thứ Ba, 28 tháng 8, 2012

Phần mềm quản lý toa xe liên vận quốc tế trên đường sắt Việt Nam



Trương Anh Tuấn - Trung tâm điều hành vận tải - Tổng công ty Đường sắt Việt Nam

Tháng 4/1996 vận chuyển liên vận quốc tế bằng đường sắt giữa Việt Nam và Trung Quốc được nối lại sau nhiều năm gián đoạn. Những năm gần đây, khối lượng vận chuyển liên vận bằng đường sắt có mức tăng trưởng cao và yêu cầu phân định trách nhiệm của các bên tham gia liên vận quốc tế cũng vì thế mà trở nên cấp bách. Công việc này cần thiết trong quá khi tính toán các chỉ tiêu vận dụng toa xe, đặc biệt là chỉ tiêu thời gian đỗ đọng xe Trung Quốc tại Việt Nam. Đây là các chỉ tiêu liên quan đến những khoản ngoại tệ lớn trong thanh toán quốc tế có ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả sản xuất kinh doanh của ngành Đường sắt.
Việc phân định trách nhiệm hiện tại có những khó khăn do đặc thù của ngành Đường sắt. Khi địa giới của các đơn vị thành viên đan xen nhau về mặt địa lý,  khi tính chất đa dạng của các tác nghiệp liên vận biến động hàng giờ, trên địa bàn rộng với số lượng lớn toa xe, nếu sử dụng phương pháp theo dõi và phân tích thủ công như trước đây sẽ không làm rõ được trách nhiệm của các đơn vị. Trong thực tế, công tác quản lý liên vận còn có những bất cập, đó là: Công ty Vận tải hàng hoá đường sắt- đơn vị được giao quản lý và vận dụng, mặc dù đã có nhiều cố gắng nhưng vẫn phải kiểm đếm các tác nghiệp của xe liên vận theo phương pháp thủ công; Do số lượng ga của công ty quá ít so với tổng số ga trên toàn mạng lưới, Họ chỉ có thể làm tốt việc quản lý xe khi nó nằm trong địa phận của mình và không bao giờ có đủ thông tin để đưa ra các quyết định. Sự việc trên cũng diễn ra gần tương tự khi xe nằm tại công ty Vận tải hành khách Hà Nội. Giả sử cả 2 công trên có sự phối hợp chặt chẽ với nhau thì vẫn không vượt qua được bất cập thứ 3 là: Họ không có quyền đối với tác nghiệp cắt hay nối các toa xe vào đoàn tàu -  Tác nghiệp có tính quyết định đối với thời gian đỗ đọng của xe liên vận -  vì đây là trách nhiệm của Trung tâm Điều hành. Thực tế cho thấy rằng, mặc dù cả 3 đơn vị trên – Công ty hàng, khách và trung tâm - không đơn vị nào có trách nhiệm đầy đủ đối với xe liên vận trong toàn quá trình vận hành nhưng Trung tâm Điều hành là nơi có nhiều nhất và có thể sử dụng một cách hiệu quả nhất các thông tin về liên vận quốc tế. Xuất phát từ những đòi hỏi cấp thiết như trên, Trung tâm Điều hành vận tải đường sắt đã thực hiện đề tài NCKH có tên “Xây dựng phần mềm quản lý toa xe liên vận quốc tế trên đường sắt Việt Nam” với mục đích là xây dựng một công cụ để phân khai trách nhiệm giữa các bên liên quan.

NHỮNG NÉT CHÍNH CỦA PHẦN MỀM

Các Tác giả đã phân tích nguồn dữ liệu từ  thực tế sản xuất gồm: Thành phần các đoàn tàu hàng, biểu đồ chạy tàu thực hiện, nhật ký chạy tàu 2 ga biên giới vv..., để xây dựng phần mềm quản lý dữ liệu xe liên vận. Các ngôn ngữ lập trình mạnh như: ASP.net, Sql, cơ sở dữ liệu Access 2003 có tích hợp SQL server, công nghệ mạng riêng ảo (VPN) – một công nghệ cho phép thiết lập các đường truyền tốc độ cao, giá thành thấp đã được sử dụng trong phần mềm.
Với các thư viện trong phần mềm như: Hệ thống các ga, tuyến, toa xe, đầu máy, chủ hàng  vv.... Việc tổ chức các kho dữ liệu quan hệ động đã được thực hiện một cách hợp lý giúp cho tìm kiếm thông tin một cách khoa học, dễ dàng, nhanh chóng.
Phần mềm được thiết kế để chạy trong mạng nội bộ LAN và mạng diện rộng WAN, có khả năng kết nối Trung tâm Điều hành vận tải với các vị trí ở xa như:  Các ga biên giới, công ty hàng vv.... Số liệu được nhập đồng thời tại các máy tính được đăng ký trong mạng. Khi được cung cấp tên và mật khẩu hợp lệ, người dùng còn có thể nhập số liệu và chạy các báo các từ Internet thông qua trang Web  http://www.dhvtduongsat.com.vn.
Việc cặp nhật và đồng bộ dữ liệu đ­ược thực hiện dễ dàng qua đ­ường truyền thiết lập bằng một trong các cách như: Modem quay số điện thoại, Internet, mạng riêng ảo VPN hoặc kênh thuê riêng như X25, V35 vv.....với chức năng đồng bộ dữ liệu của phần mềm hoặc thậm chí bằng Email thông thường. Dữ liệu được kiểm tra xử lý trước khi truyền lên trang WEB  có địa chỉ: http://www.dhvtduongsat.com.vn và  http://www.dhvtduongsat.com hàng ngày.

KHẢ NĂNG MỞ RỘNG CỦA PHẦN MỀM

Do sử dụng các công cụ mạnh trong lập trình như ASP.net, cơ sở dữ liệu Access 2003 và Windows 2003 có tích hợp SQL server 2000 nên phần mềm có khả năng mở rộng để quản lý các nghiệp vụ khác của ĐSVN trong tương lai như:
·        Tự động thu thập thông tin quản lý toa xe trên toàn mạng lưới đường sắt Việt Nam với sự kết hợp phần mềm này và công nghệ nhận dạng;
·        Xây dựng trung tâm dữ liệu về điều hành tập trung vận tải đường sắt với công cụ truy xuất trang Web của phần mềm này;
·        Quản lý và tổng hợp các văn bản tài liệu nghiệp vụ cho 3 phòng của trung tâm Điều hành tại 3 vị trí địa lý cách xa nhau là Hà nội, Đà nẵng, TP Hồ Chí Minh, đảm bảo công văn tài liệu đi đến nhanh chóng, kịp thời và giảm chi phí bưu điện, fax, điện thoại;
·        Điều hành trực tuyến từ Trung tâm điều hành Hà nội tới các quá trình chỉ huy chạy tàu tại các bàn điều độ ở 3 vùng Bắc, Trung Nam với công nghệ mạng VPN, có tích hợp với các công cụ như camera, điện thoại VOIP và các thiết bị nhập dữ liệu....
·        Xây dựng các báo cáo nhanh, phân khai sản lượng theo đơn vị thành viên ( như xí nghiệp vận tải đường sắt, công ty hàng, khách vv....) liên quan đến việc phân định trách nhiệm trong điều hành vận tải của Ngành. Khi sử dụng các nguồn số liệu chính thức dùng trong thanh toán, phần mềm này sẽ là công cụ xác định sản phẩm chính thức cho các công đoạn của quá trình vận tải, phục vụ công tác phân chia sản lượng và hạch toán trong đường sắt Việt Nam .

Ý NGHĨA KHOA HỌC

· Với tinh thần nghiêm túc và khẩn trương, trước khi nghiệm thu, nhóm đề tài đã tiến hành thử nghiệm phần mềm tại các đơn vị liên quan nhằm hoàn thiện theo yêu cầu của hiện trường. Việc chạy thử đề tài đã thực hiện vào các thời điểm: Ngày 31/1/05 tại ga Lào cai, ngày 17/2/05 tại ga Đồng đăng, ngày 23/2/05 tại hội đồng khoa học công nghệ của trung tâm điều hành vận tải, ngày 4/10/2005 tại ban Vận chuyển TCT ĐSVN. Đặc biệt, tại cửa hàng truy cập Internet 92G Nguyễn Bỉnh Khiêm, Hà Nội - Địa điểm được lựa chọn ngẫu nhiên - ngày 7/9/2005, nhóm đề tài đã tiến hành 2 thử nghiệm: 1 là nhập dữ liệu qua mạng VPN vào máy chủ đặt tại trung tâm điều hành ; 2 là nhập dữ liệu vào trang Web  có địa chỉ http://www.dhvtduongsat.com.vn. Tại Trung tâm Điều hành, từ ngày 5/9/05 đến ngày 12/9/05 đã tiến hành nhập số liệu thật vào phần mềm với các máy tính mô phỏng cho ga Đồng đăng và Lào cai. Tất cả các thử nghiệm trên đều cho kết quả tốt.
· Ngày 06/10/2005, Hội đồng nghiệm thu đề tài của Tổng công ty Đường sắt Việt Nam đã đồng ý cho nghiệm thu và đánh giá:
Đề tài đáp ứng đúng các yêu cầu cấp thiết của sản xuất. Các tác giả đã vận dụng nhuần nhuyễn kiến thức về tổ chức vận tải đường sắt, kinh tế, tin học  để đưa ra các giải pháp phù hợp với việc quản lý toa xe liên vận quốc tế.
Nhóm đề tài đã rất công phu khi xây dựng phần mềm dựa trên những điều kiện thực tiễn, đáp ứng yêu cầu kịp thời, chính xác, của công tác điều hành vận tải đồng thời nâng cao được năng suất lao động và hiệu quả sản xuất kinh doanh của Ngành.
Khả năng nhập số liệu từ xa và cung cấp thông tin lên Internet là một trong những ưu điểm nổi bật của đề tài nếu so sánh với một số phần mềm quản lý do các đơn vị khác trong ngành thực hiện tính cho đến thời điểm này.
Việc áp dụng đề tài này ngoài việc được đánh giá như  ứng dụng một công cụ quản lý mới, hiện đại để phân khai trách nhiệm của các bên tham gia quá trình liên vận quốc tế còn được coi là bước khởi đầu của quá trình triển khai mục tiêu hiện đại hoá công tác chỉ huy điều hành trong ngành  Đường sắt Việt Nam. 
(Bài đã đăng trên tạp chí GTVT năm 2005)

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét